Skolyoz nedir?
Normal bir omurgaya arkadan bakıldığında düz bir şekilde sıralanırken skolyoz’da omurgada yana doğru eğrilik görülmektedir. Skolyozun bir çok türü olmakla birlikte en çok idiyopatik (sebebi bilinmeyen) Skolyoz görülmektedir. Bunun dışında Konjenital (doğuştan) ve nöromuskuler (kas ve sinir hastalıklarına bağlı) skolyoz diğer sık görülen türlerdir.
Skolyoz nasıl anlaşılır?
Her ne kadar omurga eğriliği olsa da baş (kafa) sıklıkla aynı hizada kalır. Bu nedenle dışardan bakıldığında eğer açı çok yüksek değilse anlaşılması zor olabilir. Burada esas görev anne babaya düşmektedir. 30 saniyelik bir inceleme ile skolyoz anlaşılabilir ve erken tanı ile daha kolay tedavi edilebilir.
Skolyoz kimlerde görülür?
Erkeklere nazaran kızlarda daha fazla görülen bir hastalıktır. Kalıtsal yani ailesel geçişli olduğuna dair birçok bulgu mevcuttur.
Skolyoz ağrı yapar mı?
Her skolyoz ağrı yapmaz. Skolyoz açısının yüksek olması ağrı yapacağı anlamına da gelmez. Bunun sebeplerinin başında skolyozun farklılığı yatmaktadır.
Skolyoz korsesi nedir?
Skolyozda sadece korse ve ameliyat tedavilerinin bilimsel olarak başarılı olduğu ispat edilmiştir. Egzersiz, yoga, pilates gibi destek tedavilerle ilgili bir kanıt yoktur. Korse tedavisi ile en iyi sonuçlar erken tanı alan ve tedaviye başlanan ayrıca yavaş ilerleyen eğriliklerde elde edilir. Korse tedavisinin yüksek açılı eğrilikleri durdurması çok beklenmez. Sırt bölgesindeki omurgada korse tedavisi tek eğriliklerde çift eğriliklere oranla daha iyi sonuç verir. Korselerin çoğu pamuklu bir tişört üzerinden takılır ve üzerine elbise giyilebilir. Korse takıldığında fiziksel aktiviteler büyük ölçüde kısıtlanır.
Dinamik skolyoz korsesi nedir?
SpineCor, dinamik ve esnek bir korsedir, yani sert bir korse değildir. Bu önemli özelliği nedeniyle birçok avantajı bulunmaktadır. Günlük yaşamdaki normal aktivitelere devam ederken vücut hareketini korur ve büyümenin gelişimine yardımcı olur. Kıyafetlerin altına rahatlıkla giyilebilir ve hastanın dış görüntüsünde herhangi bir değişikliğe sebep olmaz. Bu sayede hastanın tedaviyi kabullenme oranını artırır. Ayrıca duruş bozukluğu problemlerini gidermede yardımcı olur.
Her skolyoz hastası ameliyat olmalı mıdır?
Skolyoz ameliyat sınırı 50 derece ve üstüdür. Yalnız bazı durumlarda 50 derecenin altında da müdahale edilmesi gerekebilir.
Skolyozda tedavi herkese gerekli midir?
Skolyoz hastalarının % 90’ nında skolyoz eğriliği hafif olup tedavi gerektirmeyebilir. Ergenlik çağında skolyoz eğriliğinde artış olup olmadığının düzenli aralıklarla ayakta skolyoz röntgenleri çekilerek takibi önemlidir. Artış durumunda tedavi planlaması gerekir.
Skolyoz tedavisinde hangi faktörler önem taşır?
- Hastanın yaşı
- Hastanın kemik yaşı (kemik yaşı her zaman kronolojik yaş ile aynı değildir).
- Skolyoz eğriliğinin büyüklüğü
- Skolyoz eğriliğinin omurgadaki yeri
- Ergenliğin hangi aşamasında olduğu (mens başlangıcı, meme gelişimi, kıllanma)
- Hastanın cinsiyeti
- Eğrilikteki artışSırt-bel ağrısı nefes darlığı gibi bulgular
Skolyozda tedavi seçenekleri nelerdir?
Gözlem: Büyümesi devam eden hastalarının (ergenlik çağı; adölosan skolyoz) küçük açılı eğrilikleri Erişkin hastalardaki (büyümesi bitmiş) hastaların orta büyüklükteki eğrilikleri (45 derecenin altında) gözlenerek takip edilebilir. Gözlem için takip aralıkları 20 yaşa kadar altı ayda bird aha sonra yılda bir kezdir
Korse Tedavisi: 25 ile 45 derece arasındaki eğrilikler için uygulanır. Amaç büyüyen çocukta omurga büyümesi devam ederken skolyoz ilerlemesinin durdurulmasıdır.
Cerrahi Tedavi: Genelde 50 derecenin üzerindeki eğriliklerde uygulanır Daha küçük açılı skolyozlarda eğrilik hastayı rahatsız ediyorsa ya da skolyoza ait klinik şikayetler varsa yapılabilir Amaç skolyoz eğriliğinin düzeltilmesidir. Güvenli olarak elde edilebilecek maksimum düzelme elde edildikten sonra düzeltilen omurlar birbirine kaynatılır. Ameliyatta omurlara metal vidalar, kancalar ve çubuklar yerleştirilir. Bu metal implantlar yardımıyla skolyoz eğriliği düzeltilir ve omurlar birbirine kaynayana kadar (füzyon) düzelmiş pozisyonda tutulur.
Skolyozun cerrahi tedavisinde amaç nedir?
Skolyoz cerrahisinde amaç eğilmiş omurları düzgün (ön arka, yan ve aksiyel düzlemlerde fizyolojik) bir şekilde dizip birbirine kaynatmaktır (füzyon ameliyatı). Kaynama sonrasında bu bölge tek bir kemik (omur) gibi hareket eder.
Skolyozda cerrahi tedavi kimlere gereklidir?
Genelde 45-50 derecenin üzerinde olan eğrilikler ergenlik bitip büyüme tamamlansa bile ilerlemeye devam eder. İlerleme sırtta ve belde estetik olarak kötü bir görüntü oluşturduğu gibi akciğer fonksiyonunu da bozabilir. Bu durumda skolyoz cerrahisi yapan çoğu doktor skolyoz eğriliğini azaltmak ya da artmasını engellemek için cerrahi tedaviyi tercih eder.
40-50 derece arasında eğriliği olan hastalara bazen farklı tedaviler önerilebiliyor bunun sebebi nedir?
Büyümesi devam eden bir çocukta 40-50 derece arasında skolyoz eğriliği varsa bir çok faktör değerlendirildikten sonra ameliyata karar verilmelidir. Ameliyat kararını deneyimli bir omurga cerrahı ile tartıştıktan sonra almak en doğrusudur.
Skolyoz cerrahisi ne kadar başarılıdır?
Günümüz teknolojisi skolyoz cerrahlarının eğrilikleri düzeltebilme yeteneklerini artırmıştır. Böylece estetik olarak düzgün bir görüntü elde edilebilir. Eğrilmiş omurların birbirine kaynatıldığı füzyon ameliyatı skolyoz eğriliğinin artmasını engellemekte çok başarılıdır.
Skolyoz cerrahisi sonrasında eğrilik ne kadar düzelir?
Omurlar omuriliği korumakla da görevlidirler. Dolayısıyla ameliyat sırasında omuriliğe zarar vermemek için güvenli kalınabilen maksimum düzeltmeyi elde etmeye çalışırlar.
Cerrahi öncesi skolyozun ne kadar düzeleceğini anlamak mümkün müdür?
Cerrahiden önce özel eğilmeli ya da traksiyon filmi denilen özel röntgen filmleriyle skolyoz eğriliğinin ne düzeyde esnek olduğu anlaşılmaya çalışılır. Ameliyatı yapacak olan cerrah bu filmlerle ölçüm yaparak esneklik hakkında fikir sahibi olur. Skolyoz eğriliği ne kadar esnekse o kadar çok düzelme elde edilir.
Skolyoz ameliyatı için nerede ve ne büyüklükte bir cilt kesisi gereklir?
Skolyoz ameliyatı çoklukla sırtın ortasında düz bir çizgi şeklinde yapılan cilt kesisiyle yapılır. Cilt kesisinin uzunluğu skolyozun mevcut olduğu ve düzeltilecek omurların uzandığı mesafeden iki üç santimetre daha uzundur.
Skolyoz ameliyatı sonrasında ciltte yara izi kalır mı?
Skolyoz ameliyatından sonra iz kalmasını engellemek için cilt estetik dikiş kullanılarak dikilir. İz (keloid dokusu) oluşumunu engelleyici kremlerin kullanılması ve ilk yıl güneşe çıkarken kesi hattının üzerinin örtülmesi kullanılan diğer önlemlerdir.