Vücudumuzun ana taşıyıcısı olan omurgamızı oluşturan her bir kemiğe omur adı verilir. Bu kemikler belli bir sıra ile üst üste dizilmişlerdir. Belimizde 5 adet omur bulunmaktadır. Önden bakıldığında düz bir sırada dizilen bu kemikler yandan yarım daire şeklinde sıralanmışlardır.
Çeşitli nedenlerle belimizdeki omurlarda stres kırığı olarak adlandırılan küçük çatlaklar oluşabilir. Bu çatlaklar sürekli hareket edip yüke maruz kaldıkları için vücudumuzun başka yerlerindeki kemikler gibi bir iyileşme süreci geçirmezler. Zamanla bu omurlarda yetmezlik oluşur ki buna spondilolizis denir.
Spondilolizis de omurumuz normalden fazla hareketlidir. Yani omurgamızın stabilitesi bozulmuştur. Stabilitesi bozulan bu omurun diğer omur üzerinde yer değiştirmesi sonucu oluşan hastalığa “Bel Kayması” veya tibbi terminolojide “Spondilolistezis” denir. Bel kayması daha çok belimizin alt seviyelerinde, kuyruk sokumuna yakın kısımlarda olur.
Belimizin bu çatlakları genellikle bir şikayete sebep olmazlar. Bel kaymasında ise tespih taneleri gibi dizilmiş omurgamızın normal yapısı bozulmuş ve içinden geçen omurilik kanalını daraltarak baskıya sebep olmuştur. Bu şekilde omuriliğimiz ve buradan çıkan sinirler sıkışır. Kişide belde ağrı, bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük gelişir. Yürümekle bacaklarımızda ağrı artar dinlenmekle ağrı hafifler. Topallama şeklinde yürüme aslında “lomber dar kanal”ın yani belimizdeki omurilik kanalının dar olduğunun göstergesidir.
Bel kayması kişinin aldığı darbe sonucu veya doğuştan olabileceği gibi daha sıklıkta yaşlanmaya bağlı omurganın yıpranması sonucu meydana gelmektedir. Kişinin kemik erimesinin olması, kilo, zayıf bel kasları bel kaymasını kolaylaştıran faktörlerdendir.
Kişi bu belirtilerle doktora başvurduğunda öncelikle ayrıntılı bir tıbbi öykü ve muayene yapılır. Refleks ve sinir muayenesin ardından radyolojik incelemeler değerlendirilir. Bunlar arasında öncelikle istenecek tetkik röntgen (X-Ray)’dir. Burada belimiz önden ve yandan çekilen filmlerle incelenir ve herhangi bir dizilim kusuru olup olmadığı saptanır. Yine çekilecek bilgisayarlı tomografi (BT) belimizdeki kemik yapıları ayrıntılı olarak değerlendirmemizi sağlar. Manyetik rezonans (MR) omurgamızın içindeki omurilik kanalı ve buradan çıkan sinirler ayrıntılı olarak inceler herhangi bir kanal darlığı, sinir sıkışması olup olmadığı saptanır.
Belinde kayma tespit edilen hastada kayan bu omurun hareketli olup olmadığı ve sinir sıkışmasına neden olup olmadığı ve kaymanın derecesi tespit edilir. Hareketsiz, ileri olmayan ve ciddi sinir sıkışmasına neden olmayan bel kayması oturmuş olarak kabul edilir ve herhangi bir cerrahi müdahalede bulunulmaz. Bu hastalara kısa süreli korse, ilaç tedavisi ve fizik tedavi verilebilir.